De weg uit de coronacrisis: wat kunnen sneltesten bijdragen?

Er komen volgens minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) in december zeven ‘XL-testlocaties’ waar gebruikgemaakt gaat worden van verschillende soorten sneltesten. Daarnaast komen er 25 kleinere sneltestlocaties. Mensen met klachten kunnen dan, als het goed is, veel sneller erachter komen of ze besmet zijn met het coronavirus. Dit gaat waarschijnlijk helpen om de verspreiding van het coronavirus te verminderen, maar betekent nog zeker niet dat de coronacrisis bijna voorbij is.

Wat zijn sneltesten?

Op dit moment neemt de GGD bij een coronatest met wattenstaafjes monsters uit de keel en de neus, die vervolgens moeten worden opgestuurd naar een lab. Eenmaal in het lab wordt bepaald of er genetisch materiaal van het coronavirus aanwezig is en of je dus besmet bent. Die procedure in het lab kost vier tot acht uur. Met een snellere test is dus flink wat tijdswinst te behalen.

Eén soort sneltest belooft al binnen een kwartier een uitslag te hebben: de antigeentest. Met deze test worden specifieke eiwitten die op de buitenkant van het coronavirus zitten, zogenoemde antigenen, opgespoord.

De afname van monsters verloopt bij de antigeentest precies hetzelfde als bij de test die nu wordt gebruikt. Maar vervolgens kan wel op de testlocatie al de uitslag worden gegeven. De antigeentest is helaas wel minder betrouwbaar dan de huidige test.

LAMP-test en ‘coronaneuzen’

Dit is vermoedelijk een van de redenen dat in de XL-teststraten ook de zogeheten LAMP-test zal worden gebruikt. Deze test wordt op dezelfde manier afgenomen als antigeentest en het duurt iets langer, ongeveer een uurtje, voordat de uitslag er is. Uit onderzoek blijkt tot nu toe wel dat deze test bijna net zo betrouwbaar is als de PCR-test.

Als laatste zijn er nog de ‘coronaneus’-apparaten waar je alleen in hoeft te blazen. Deze testen zijn nog niet goedgekeurd, maar onderzoeksresultaten zijn tot nu toe bemoedigend. Deze apparaten zouden, op basis van de geur van iemands adem, in enkele seconden al kunnen uitsluiten of iemand besmet is met het coronavirus. De mensen bij wie de ‘coronaneus’ besmetting niet kan uitsluiten, zouden alsnog op een andere manier moeten worden getest.

Waarom is het belangrijk om snel te weten of iemand besmet is?

Arts-microbioloog Marc Bonten van het UMC Utrecht legde eerder aan NU.nl uit dat het snel opsporen van mensen die het coronavirus hebben de belangrijkste stap is in het bestrijden van het coronavirus met een ’track and trace’-strategie.

Onderzoek, waar Bonten aan meewerkte, toonde met modelberekeningen aan dat het verminderen van de tijd tussen de eerste symptomen en het moment dat iemand weet dat hij besmet is met het coronavirus, bijdraagt aan het verminderen van de verspreiding van het coronavirus. Hier kunnen sneltesten dus een belangrijke rol in spelen.

Zitten er ook nadelen aan?

Maar de sneltest alleen gaat er, in ieder geval op korte termijn, niet voor zorgen dat het leven er weer volledig uit gaat zien als voor de coronacrisis. Zo zijn de testen op dit moment alleen goedgekeurd voor gebruik op het moment dat iemand symptomen heeft, en is de antigeentest minder betrouwbaar dan de huidige test. Dit is een probleem, want mensen kunnen kort hierna wel heel besmettelijk worden.

Dit lijkt bijvoorbeeld gebeurd te zijn in het Witte Huis, waar volgens CNN werd vertrouwd op sneltesten bij een feestje dat werd gehouden ter gelegenheid van de nominatie van opperrechter Amy Coney Barrett. Ondanks dat alle gasten waren getest met een sneltest, bleken na afloop toch zeker twaalf gasten besmet te zijn geraakt.

Nog niet de oplossing voor evenementen

Het Outbreak Management Team waarschuwde dan ook dat sneltesten (nog) niet geschikt zijn voor gebruik bij bijvoorbeeld toelating tot een concertzaal of een voetbalstadion. Bovendien is er bij de huidige generatie sneltesten nog steeds medisch personeel of dure apparatuur nodig voor afname en analyse van de testresultaten. We zijn dus nog lang niet zo ver dat we een coronatest bij bijvoorbeeld Etos of Kruidvat kunnen halen.

Onderzoek naar sneltesten gaat inmiddels wel door. Er wordt nu voor verschillende groepen en situaties onderzocht wat de meest geschikte coronatest is. Ook wordt er gekeken of het bijvoorbeeld mogelijk is om met speeksel een sneltest uit te voeren, waardoor je geen vervelende keel- en neusmonsters meer af hoeft te nemen. Bonten schreef in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde dat sneltesten “onze aanpak van het coronavirus rigoureus gaan veranderen”.

Dé oplossing voor de coronacrisis zijn sneltesten dus (nog) niet, maar ze kunnen ons waarschijnlijk wel gaan helpen om het virus de komende maanden beter onder controle te krijgen.

Bron: Nu.nl